gewoon even …

Hoe schrijf ik mijn lekenpraatje? Drie tips

Hoe schrijf ik mijn lekenpraatje? Drie tips

Je ‘lekenpraatje’ kan een van de leukste onderdelen (10 – 15 minuten) van je promotie worden. We kunnen er samen mee oefenen, graag zelfs, maar ik geef je vast drie tips om deze toespraak te schrijven.

1. Begin bij je intentie

Wat kom je in wezen doen? Stel jezelf als eerste die vraag en kies een werkwoord dat de hele sfeer van je presentatie dekt. Kom je inspireren, activeren, wakker schudden, bewustmaken? Laat informeren en uitleggen achterwege, dat is saai.

Je lekenpraatje is geen minicollege of een stap voor stap door je dissertatie. Het is een verhaal dat je vertelt aan je familie en vrienden over wat je de afgelopen jaren hebt onderzocht en geleerd. Wat wil je dat ze onthouden?

2. Kies een glasheldere structuur

Begin met het neerleggen van een paar kaartjes met steekwoorden, die passen bij de stappen in je verhaal. Bekijk ook de route met bierviltjes-methode. Bijvoorbeeld: wat heb ik onderzocht? Hoe heb ik dat gedaan? Wat heb ik geleerd? En wat is je introductie en je slot?

Je zou ter introductie een persoonlijk verhaal kunnen vertellen over je nieuwsgierigheid, een tegenvaller of een onverwachte gebeurtenis tijdens het onderzoek. Als je daar in je slot op terugkomt, dan maak je het verhaal mooi rond. Wil je meer weten? Kijk dan bij onze Masterclass Storytelling.

In het midden van je lekenpraatje schittert dan een stevige drieslag (ik ben daar gek op). Zorg dat deze drie punten duidelijk klinken, bijvoorbeeld door signaalwoorden te gebruiken (als eerste, als tweede, tot slot) en hardop vragen te stellen (“en wat kwam daar nou uit?”). Zo snapt je publiek waar in het verhaal jullie zijn.

PowerPoint is vaak een aanslag op een eenvoudige structuur. Laat het achterwege! Gebruik je handen, je lijf; loop rond, beeld uit, vertrouw op de verbeelding en de goedgunstigheid van je publiek! Laat ook de uitgeschreven tekst los, maar gebruik kaartjes in je hand!

3. Durf incompleet te zijn

Jij weet alles van je vakgebied, je wordt er doctor in! Maar voor je familie, vrienden en buren volstaat de grote lijn. De compleetheid en de details komen wel bij de verdediging. Gebruik gewone taal, laat jargon weg. Oefen dat op je paranimfen en maak het perspectief van waaruit je vertelt persoonlijk. Je enthousiasme zal klinken!

Samen met Steven Bartels en Froukje Weidema geef ik (een paar keer per jaar) Beproefd Promoveren, een masterclass over hoe je je lekenpraatje houdt en de je verdediging van je proefschrift ontspannen kan doen.

Lees ook

Train de Trainer (dag 1)

In januari 2024 zijn we begonnen met onze nieuwe training: Train de trainer à la Anne.  Zie hierboven een impressie van de eerste dag. Ik vond het zo leuk om te vertellen  hoe ik mijn trainingen geef en waarom ik soms bepaalde keuzes maak.  Ik legde deze dag uit hoe ik mensen bewust laat verder spreken juist als […]

lees verder
Wat te doen met tranen tijdens de training?

In mijn studio wordt heel wat af gesnotterd. Tranen vloeien soms in de eerste paar uren, of zelfs al bij binnenkomst. Van verdriet, van opluchting, van wat er in je gebeurt als je vertelt. Bij de start van een training of coaching delen we iets van onze levensverhalen. Vertellen we kort iets over waar je […]

lees verder
Het gaat niet om jou

Een dierbare vriendin van mijn moeder is dood. Ze maakte een speech voor in de kerk en vertelt mij trots dat die maar één minuut duurt. In die ene minuut vertelt ze over haar bijzondere band met haar vriendin en hoe ze haar begeleid heeft – geen dag verzuimd in acht jaar tijd – in […]

lees verder
deze week
  • dinsdag 26 maart
  • presenteren in 2 dagen (dag 1)
  • Spies & Spreken, Lindenlaan 31D, 6584 AC Molenhoek — middag

  • donderdag 28 maart
  • presenteren in 2 dagen (dag 1)
  • Spies & Spreken, Lindenlaan 31D, 6584 AC Molenhoek — middag

  • vrijdag 29 maart
  • presenteren in 2 dagen (dag 1)
  • Spies & Spreken, Lindenlaan 31D, 6584 AC Molenhoek — ochtend

dit jaar
contact