Hoe kan ik “uh zeggen” afleren en de stilte echt stil laten zijn?
‘Als ik niks zeg: gewoon rechtdoor.’ Dat waren de gevleugelde woorden van mijn praatgrage (en immer rokende) rijinstructeur, lang geleden, in Oegstgeest. Ik raakte er maar niet aan gewend. Ik vroeg vaak bevestiging: ‘Hier naar links?’ zei ik dan. ‘Nee’ zei hij. ‘Als ik niks zeg, gewoon rechtdoor.’
‘Ben je er nog?’ Te lange stiltes aan de telefoon leveren bij sommige mensen lichte paniek op. We blijven liever aan de bal en vullen de ruimte met geluid, zelfs al zijn het overbodige zinnen of stopwoordjes. Zo vullen we de stilte op.
Gouden Stiltes
Volgens mij ligt het goud van een goede presentatie in de stilte. Als publiek heb je luistertijd nodig. Om even binnen te laten komen wat je gehoord hebt, een verband te leggen met wat de spreker eerder zei.
Stiltes zijn gouden momenten. Maar waarom zijn we als spreker zo weinig stil? Waarom jagen we door een verhaal heen? Bij veel trainingen hoor ik mensen vertellen dat ze gaan ratelen, zodra ze op een podium gaan staan. ‘Dan kan ik snel weer gaan zitten.’
Ik oefen met mensen om een punt te zetten en geen komma. Om van blokje naar blokje te spreken. Om de stiltes tussen de punten te vergroten. En dan aandachtig de zaal in te kijken. Dat geeft ruimte en zorgt voor contact. Het publiek voelt zich gezien. En ondertussen denk jij na over je volgende zin.
Zonder ruimte en stilte kan niets bestaan.
De Japanse taal heeft daar een term voor: MA. Ik las het gisteren in dit aardige blog van Remco Peeters
Stilte is niet nietszeggend.
Ik geloof in betekenisvolle stiltes. Ik help je graag om tijdens je presentaties de stilte de ruimte te geven.
Je bent van harte welkom in onze trainingen:
8 november 2019: Presenteren in 1 dag
21 en 22 november 2019: Vrijmoedig Spreken (een tweedaagse training)
Haagse Hoogvliegers leggen uit over de term MA:
Het karakter Ma (間) bestaat uit twee delen, 門 betekent deur of opening en 月 kan vertaald worden als zon of maan. De twee karakters samen beschrijven het moment dat het maanlicht door een gat of deuropening schijnt. In deze beschrijving wordt de suggestie gewekt dat de opening, oftewel de leegte, de grootste invloed heeft op wat er gebeurt; het licht schijnt er namelijk doorheen. De aanwezigheid van de opening is namelijk essentieel voor het ontstaan van het moment. De leegte van de opening versterkt het moment waardoor maanlicht op de grond geprojecteerd wordt. Ma beschrijft op deze manier een moment van overgang. Het is de interval tussen twee gebeurtenissen of dingen in tijd, het is echter niet een interval van contrast maar een interval dat verbindt. In de Japanse muziek kunst wordt Ma doelbewust ingezet als een pauze of een stilte tussen twee noten of geluiden.
André Klop (autorijleraar): “Bij geen gehoor rechtdoor, bij geen geluid rechtuit”