door Jan – Pieter Zonnenberg
Een tijdje geleden werd ik als treasurer gevraagd om een presentatie te geven voor een groep business controllers van het Radboudumc. Leuk! Enthousiast ging ik me voorbereiden. Ik opende Powerpoint en begon een structuur te typen, totdat een stemmetje in mij riep ‘ho ho Jan-Pieter!’
Het bleek het stemmetje van Anne te zijn. ‘Wat ga je eigenlijk doen bij de business controllers?’ hoorde ik Anne vragen. ‘Uhhh, nou gewoon, iets vertellen over mijn werk. Informeren zeg maar’, hoorde ik me denken. Oei! Ik had de gedachte nog maar nauwelijks gedacht, of ik wist al dat het niet klopte.
Want wat had ik ook alweer geleerd van Anne? Je gaat nooit presenteren om te informeren. En Powerpoint is een lek, het leidt namelijk de aandacht af. O ja, tuurlijk, dat wist ik wel. Ik klapte m’n laptop dicht, gaf mijn denkbeeldige Anne een knipoog, en besloot het radicaal anders aan te pakken.
Uitzicht vanaf het bankje
De manager Business control gaf een inleiding op mijn presentatie. Hij gebruikte een Powerpoint met tekst die hij voorlas. Hij paste de ‘klassieke methode’ toe, zeg maar. De witte slides schenen als een bouwlamp de zaal in. Het viel me op hoe iedereen naar het scherm keek, en niet naar hem.
Na zijn introductie mocht ik. Er was een openingsscherm voor mij gemaakt met daarop de titel ‘Treasury’ en daaronder mijn naam ‘Jan-Pieter Zonnenberg’. Ik klikte het scherm weg en alles werd zwart. De bouwlamp ging uit en jeetje, wat een effect heeft alleen dat al. Iedereen keek mij ineens aan!
Ik haalde rustig een papiertje uit mijn zak, vouwde deze open, keek nog eens de zaal in. Daarna begon ik voor te lezen. Het was een persoonlijke brief die ik had geschreven aan onze bestuursvoorzitter die ongeneeslijk ziek was en begin dit jaar is overleden. De brief eindigde met ‘Ik schrijf je dit bericht vanaf een bankje in het Geldersch landschap. De foto hieronder is mijn uitzicht vanaf het bankje’.
Ik voelde de aandacht en ik voelde de nieuwsgierigheid. Waar zou hij in godsnaam naar toe gaan met zijn verhaal? Tot zover had ik me heel goed voorbereid, want ik vond dit zelf heel spannend. Ik had zelfs de echte Anne gebeld, om te vragen of ik dit wel kon doen. Zo’n persoonlijke brief gebruiken. Ik had de brief meerdere keren voor mijzelf hardop gelezen, om te ervaren hoe het zou overkomen.
Na mijn inleiding vertelde ik de business controllers hoezeer ik vernieuwing in mijn werk probeer te creëren. Hoe ik bijvoorbeeld met de banken probeer om onze kredietrelatie weer in oorsprong te herstellen. Krediet niet alleen als de transactie van geld zien, maar als het vertrouwen (credere) dat in een relatie aanwezig is.
Ik had zo weinig mogelijk slides gemaakt en gebruikte kaartjes als houvast en structuur voor mijn verhaal. Mijn voornemen was om af en toe een stilte te laten vallen en op mijn kaartje te kijken, voordat ik verder zou gaan met mijn verhaal. Daarmee geef ik mijzelf en de luisteraar de ruimte. Dat was het plan. Maar ondanks mijn bewuste voornemen merkte ik dat het mij nog niet lukte. Want tijdens mijn verhaal was ik me heel bewust van de onrust die in mij was. En ook van de neiging die ik had om sneller te praten en meer te willen zeggen dan nodig is. Het heeft denk ik te maken met onzekerheid en onwennigheid. Ja, presenteren is echt een vak en vraagt om veel oefening.
Aan het einde van mijn verhaal liet ik een afbeelding zien van een glooiend landschap. Het Geldersch landschap. Dit was mijn uitzicht vanaf het bankje. Ik vertelde dat ik niet alleen brieven schrijf op dat bankje, maar ook wel eens wegdroom. Ik sloot af met mijn droom voor het Radboudumc. Een nieuw perspectief.
Het grappige was dat iemand in de zaal opmerkte dat hij mij daar wel eens was tegengekomen. Ik herinnerde me dat ook weer. Hij grapte in de zaal dat ik zijn bankje bezet hield, waar hij zo graag had willen zitten. Het gaf een leuke interactie.
Stemmetje van mij
Normaal zou ik in de voorbereiding al mijn tijd besteden aan het structureren van informatie in een overzichtelijke Powerpoint. Dan denk ik aan grafieken, definities, schema’s, conclusies, etc. Vervolgens check ik de volgorde en check ik de ‘corporate huisstijl’ en daarmee ben ik klaar met voorbereiden.
Nu ben ik heel anders te werk gegaan. Ik ben bewust aan de slag gegaan met hoe ik mijzelf wil laten zien en hoe ik contact met mijn publiek kan maken. Hiermee krijgt het stemmetje in mij veel meer ruimte om zich te laten zien en zich te laten horen. En dat is ook spannend. Je gaat je namelijk bekennen. Bekennen aan jezelf en aan de ander. En aan dat wat belangrijk is om gehoord te worden. En dan gaan ook andere stemmetjes zich laten horen. Ben ik wel goed genoeg? Vindt de ander mij goed genoeg? Heb ik een goed verhaal te vertellen? Dat hoort er denk ik allemaal bij. Gelukkig dat het stemmetje van Anne er ook nog is om me hier af en toe bij te helpen.