als ik eerlijk ben…
featured-image
Foto: Fien Kraanen

Hoe maak ik mijn presentatie interactief?

Ontspannen en interactief presenteren

Maak van een monoloog een dialoog

Wat wil ik werkelijk vertellen?
Voor ik op een podium stap heb ik goed nagedacht over mijn rol als spreker. Waarom vragen ze mij op dit moment voor deze groep, dit publiek? Wie zijn deze mensen? Ik bedenk welke kleren ik zal aandoen.

Voorbereiding

Ik bereid me terdege voor. Om te beginnen google ik zoveel mogelijk over deze dag: de plaats, de zaal, het congres, het netwerk, de mensen. Ik maak kaartjes met mijn verhaal erop, puntsgewijs. Ik oefen hardop stukken tekst en zinnen. Hm, deze zin loopt niet. Dit is niet grappig. Dat woord klinkt niet lekker. Schrappen, inkorten, veranderen. Uitleggen. Voorbeeld noemen.

Tussen het publiek

Kort voor de presentatie maak ik een praatje met de mensen om mij heen – ik zit het liefst in het publiek – en stel vragen: ‘Wie zijn jullie?’ ‘Vinden jullie het hier leuk/interessant?’ ‘Hoe goed kennen jullie elkaar?’ ‘Wanneer is de borrel?’ ‘Hoe ziet de rest van het programma eruit?’ Ik regel een loopmicrofoon.

Ik spreek mezelf toe: Anne spreekt als Anne. Ik laat me niet beïnvloeden door de voice-over of de meneer van het congres die me aankondigt. En ook niet door die dame van HR die me verzekert dat het in dit ziekenhuis toch echt allemaal heel anders gaat en niet zo simpel is als ik het schets.

Ik ga als Anne. Ik geloof in mijn verhaal.

Nieuwsgierig

Als ik het podium betreed voel ik mijn plezier, zie ik de nieuwsgierige blikken naar mij. Wie is die vrouw? Ik op mijn beurt ben ook oprecht benieuwd wie zij zijn. Ik kijk naar ze. Ik zwijg, ben ontspannen. Ik kijk eens rustig wie daar in de zaal zitten. En ik laat hen naar mij kijken.

Geen theater

Dan steek ik van wal. Korte zinnen. Goed kijken. Oogcontact maken. Goed in me opnemen welke informatie ik terugkrijg. En blijven waarnemen in mezelf wat ik erbij voel. Ik vraag me af: wat zouden zij nu voelen? Ik hoef alleen maar mezelf te zijn. Anne. Geen rol, geen theater. Wel duidelijk en met energie. Ik laat zien dat ik er zin in heb en dat ik ze graag iets wil vertellen.

Contact

Mijn verhaal gaat altijd over spreken. Over presenteren. Over in contact met je publiek spreken. Dat streef ik zelf ook na. Ik wil niet anders meer.

Al snel betrek ik het publiek bij mijn verhaal. Ik zeg iets over de vrouw met wie ik net sprak toen ik nog in het publiek zat (‘Ik hoorde dat er zelfs mensen uit Suriname zijn’), over hoe ik ontvangen werd bij de inschrijfbalie (‘Zo’n enthousiaste club mensen die dit organiseert’). Ik geef voorbeelden die relevant zijn voor hen, als artsen, als juristen, als managers…

Meedoen en kijken

Vaak kan ik mensen dingen laten uitproberen tijdens mijn verhaal. Na een paar blokjes uitleg nodig ik dan wat mensen uit om op het podium te komen en iets te presenteren. Soms alleen hun naam, hun functie, hun wens, hun ideaal. Het belangrijkste is dat ik ze laat kijken. ‘Kijk maar eens hoe fijn het is als je echt in de ogen van je publiek kijkt. Zie je hoe aardig ze naar jou kijken? Ze zijn blij dat jij hier staat. Zie je hoe bemoedigend dat is?’ En ik deel de zaal in verschillende observatiegroepen in. De ene groep let op het HOE, de andere op het WAT, afgesproken? En ik vraag het terug. ‘Wat zagen jullie? Wat hoorden jullie?’

Tafels weg, naamstickers

In kleine groepen zorg ik dat alle mensen om mij heen zitten. Tafels weg! Veel ruimte. Ook wil ik dat iedereen een sticker draagt met duidelijk leesbaar zijn of haar voornaam. Ik kan dan meteen mensen bij hun naam noemen. Daardoor maak ik veel eerder contact: groep dichtbij, mensen dichtbij. Ik ben eigenwijs. Ook al zijn er congresnaambordjes, ik kom met mijn eigen stickers.

Ik tutoyeer dus. ‘U’ schept te veel afstand. Soms tast ik even af… ‘Beste Rotary-mannen, mag ik je en jij zeggen?’ Het mag altijd.

Afstemmen

Ga ik zitten voor een groep of staan? Ga ik tussen de mensen zitten? Hoe zal ik beginnen? Ik weet het nooit van tevoren. Dat laat ik afhangen van de sfeer. Van hoe het voelt. Het is belangrijk dat je als spreker daar de tijd voor neemt. Tijdens de hele presentatie blijf ik bezig met afstemmen. Ik let op allerlei dingen: de reacties van de mensen, mijn eigen inhoud, mijn houding, mijn bewegingen, de tijd… Het is echt een forse taak die je als spreker hebt. En ondertussen zijn alle ogen op jou gericht.

Mag je dan nooit aarzelen, stamelen, stotteren, stil zijn, twijfelen? Jawel hoor, gewoon benoemen. Of even stil zijn, JUIST stil zijn! Rustig kijken waar je gebleven was. ‘Wat wilde ik zeggen?’ ‘Ik dwaal af, hè?’ ‘Of zal ik nog een voorbeeld noemen?’

Vragen van het publiek?

Graag. Ik nodig iedereen vanaf het begin uit om mee te praten, vragen te stellen. Ik bemoedig ze. Kap nooit iemand af. Als mensen zitten te geiten of te babbelen (overduidelijk over iets onbenulligs of iets totaal anders), vraag ik of ze nog iets aan te vullen hebben. Ik benader iedereen positief. De mevrouw rechts vooraan die voortdurend blijk geeft van haar geldingsdrang geef ik veel ervaringsdeskundigetaken. Ze houdt dan vanzelf op.

Ik zeg nooit: ‘Aan het eind van mijn verhaal zal ik je daar antwoord op geven.’ Of: ‘Daar kom ik later op terug.’ Brrr… ik heb er zo’n hekel aan. Net als aan de laatste slide (geen sheet, want dat betekent laken) van een grappig bedoelde PowerPointpresentatie. Een cartoon van een aap met een groot vraagteken boven zijn hoofd. Zijn er nog vragen? Die slide mag echt weg: dat kun je toch gewoon aan je toehoorders vragen? Wees oprecht geïnteresseerd in hen. Wat is hun reactie? Wat denken zij hierover? Zeg dat je met hen van gedachten wilt wisselen hierover. Wat weten zij, wat kunnen ze al?

Probeer het eens zonder PowerPoint

Je verhaal is veel krachtiger als je het werkelijk in contact met je publiek kunt vertellen. Kijk ze aan, loop naar ze toe. Schets de beelden. Zoveel mensen hobbelen vrolijk achter hun PowerPointpresentatie aan. Het komt niet zelden voor dat een spreker zijn rug naar de zaal keert en de tekst op zijn jasje wordt geprojecteerd. Schaf het af! Vertel! Voeg hooguit een paar mooie plaatjes toe, een ondersteunend filmpje, een helder diagram, een simpele grafiek.

Je kunt niet in de ogen kijken van je publiek als je naar je houvast op de muur aan het staren bent.

De mensen die naar je luisteren zijn het oogcontact met jou kwijt… En dat vinden ze jammer. Heel jammer.

En als je toch met PowerPoint wil presenteren..

We kunnen niet lezen en luisteren tegelijk. Een PowerPointpresentatie met veel tekst op de muur die de spreker opleest maakt het verhaal tot een monoloog. Maak er een dialoog van.

Begin met vertellen en klik dan voor een mooi ondersteunend plaatje. Dan denkt de zaal: ah, haar verhaal klopt echt!

Of doe het als volgt. ‘In Nederland hebben we onderzocht dat er heel weinig muggen zijn in Utrecht. En in Friesland schrikbarend veel. Dat hebben we in kaart gebracht. Kijk, dat zal ik jullie laten zien op de volgende kaart van Nederland. En misschien kunnen jullie daar ook iets over zeggen.’ Nodig je toehoorders uit.

Geen bedankje aan het eind van je presentatie

Ik vind het niet nodig om mijn publiek te bedanken. Ik nodig ze aan het eind uit om zelf ook nog iets te vertellen. Ik laat ze mijn belangstelling voor hen zien, ben echt nieuwsgierig en benieuwd naar hun reacties en wens ze vooral heel veel plezier met hun toekomstige presentaties.

Wil jij ook meer interactie in je presentatie brengen?
Doe dan mee aan de training Presenteren in 1 dag. In een kleine groep van 8 deelnemers gaan we een hele dag en avond intensief met elkaar aan de slag. Grondig, praktisch en persoonlijk. Positief, opbouwend en respectvol naar elkaar. Krachtig en kernachtig. Interactie aangaan met je publiek is een belangrijk onderdeel van deze training.

30 september 2015 voor de mannen

11 november 2015 voor de vrouwen


Reactie van een deelnemer:

Hoi Anne,

Vandaag was de lezing voor ondernemingsraden. Het ging echt heel erg goed!! Natuurlijk zijn er altijd zaken die beter kunnen (adem nog iets te hoog en te weinig pauzes tussen de zinnen), maar het was echt een persoonlijke doorbraak voor mij.

Eigenlijk alle tips en tricks over presenteren die je me hebt aangereikt kunnen toepassen!

Wat echt geholpen heeft was het verhaal hardop oefenen, ik had mezelf al gezien bij jou op camera, hoe ik eruit zie als ik het verhaal ‘oplees’ uit m’n hoofd. Dat wilde ik in ieder geval niet.

Gisteren met oefenen kwam ik erachter dat het nog steeds te veel in schrijftaal was. Ik heb me ingebeeld dat ik het moest uitleggen aan m’n ouders, daarna heb ik het nog flink aangepast.Vanochtend voor aanvang contact gemaakt met de deelnemers, gevraagd waar zij mee bezig zijn en waar ze voor kwamen. Ik heb deze mensen weer betrokken tijdens de lezing. De gesprekskaarten uiteindelijk niet nodig gehad, wel fijn om in mijn hand te hebben.

Het verhaal werd heel anders dan ik had geoefend

Het rolde er zo uit op basis van de dynamiek in de zaal, maar de geoefende stukjes waren mooie ‘haakjes’. Doordat ik vooraf en in de pauze persoonlijke gesprekjes ben aangegaan en mensen heb uitgenodigd hun voorbeelden in te brengen, kwam de dialoog mooi op gang.

Dus, bedankt!

Dit was nu eens een training waar ik direct de vruchten van geplukt heb!

Fijne vakantie!

Groetjes,

Rosa, Zorginstelling Nijmegen, juli 2015

 

Lees ook

Train de Trainer (dag 1)

In januari 2024 zijn we begonnen met onze nieuwe training: Train de trainer à la Anne.  Zie hierboven een impressie van de eerste dag. Ik vond het zo leuk om te vertellen  hoe ik mijn trainingen geef en waarom ik soms bepaalde keuzes maak.  Ik legde deze dag uit hoe ik mensen bewust laat verder spreken juist als […]

lees verder
Wat te doen met tranen tijdens de training?

In mijn studio wordt heel wat af gesnotterd. Tranen vloeien soms in de eerste paar uren, of zelfs al bij binnenkomst. Van verdriet, van opluchting, van wat er in je gebeurt als je vertelt. Bij de start van een training of coaching delen we iets van onze levensverhalen. Vertellen we kort iets over waar je […]

lees verder
Het gaat niet om jou

Een dierbare vriendin van mijn moeder is dood. Ze maakte een speech voor in de kerk en vertelt mij trots dat die maar één minuut duurt. In die ene minuut vertelt ze over haar bijzondere band met haar vriendin en hoe ze haar begeleid heeft – geen dag verzuimd in acht jaar tijd – in […]

lees verder
deze week
  • dinsdag 26 maart
  • presenteren in 2 dagen (dag 1)
  • Spies & Spreken, Lindenlaan 31D, 6584 AC Molenhoek — middag

  • donderdag 28 maart
  • presenteren in 2 dagen (dag 1)
  • Spies & Spreken, Lindenlaan 31D, 6584 AC Molenhoek — middag

  • vrijdag 29 maart
  • presenteren in 2 dagen (dag 1)
  • Spies & Spreken, Lindenlaan 31D, 6584 AC Molenhoek — ochtend

dit jaar
contact