Spreekangst overwinnen, zó pak je dat aan!

Spreekangst hebben is naar. Spreken doen we allemaal, dagelijks en de hele dag door. Gewoon, zonder daar al te veel over na te denken. Zodra we voor een publiek moeten spreken, krijgen velen van ons last van spreekangst. En dat is een rotgevoel. Spreekangst is vreselijk vervelend. Maar… geen paniek. Je kunt je spreekangst aanpakken en je angst om te presenteren overwinnen.

Spreken voor publiek wordt door veel mensen spreken in het openbaar genoemd. Een spitsvondige jurist wees mij er eens op dat we de term ‘spreken in het openbaar’ verkeerd gebruiken. Zijn uitleg was: “Het is voor publiek, maar niet iedereen mag erbij zijn. Daarom is het niet openbaar.” Spreken voor publiek dus.

Spreekangst en negatieve gedachten

Daar sta je dan. Je gaat spreken voor een publiek; spreken op een congres, spreken voor een grote zaal, spreken tijdens je promotie, speechen aan tafel, achter een katheder of juist er vóór… Alle ogen zijn op jou gericht. En dat doet iets met je. Waarom, wat gebeurt er dan? De angst en onzekerheid slaat dan vaak toe. Alles wat mis zou kúnnen gaan, spookt door je hoofd. Spreekangst komt vaak voort uit negatieve gedachten die we hebben. Zoals: • als ze maar niet merken dat ik tril; • als ik maar niet rood word; • als ik maar niet emotioneel word; • als ik maar geen rode vlekken in mijn nek krijg; • als ze maar geen lastige vragen gaan stellen; • als ik maar uit mijn woorden kom; • als ze maar niet merken dat ik er nog niet zoveel van af weet; • als ik maar niet na die interessante spreker moet. Kun je deze negatieve gedachten ombuigen tot iets positiefs? Ja, het kan! Je kunt je spreekangst overwinnen. Je kunt zelfs plezier krijgen in spreken voor publiek. Echt waar!

Zo pak je je spreekangst aan

Dit is het allerbelangrijkst: accepteer jezelf. Stop met afwijzen van jezelf. Jij kunt dit! Je bent niet voor niets gevraagd een presentatie te komen geven voor een publiek, je verhaal te komen vertellen. Kun je overgaan tot zelfacceptatie? Er werkelijk in geloven dat je iets te melden hebt en fier het podium op kunt stappen? Maak er een interactieve lezing van. Stel je open voor je publiek. Vraag om reacties. Wees werkelijk geïnteresseerd en nieuwsgierig. Noem voorbeelden uit je praktijk en vraag je publiek ook om voorbeelden. Stel hen vragen, vertel verhalen. Sta open voor hun aanvullingen. Laat zien dat je het samen wil doen. Als je van je presentatie een dialoog kunt maken, zul je ervaren dat het minder eng wordt.

Spies&Spreken helpt bij spreekangst

Spies&Spreken werkt dagelijks met sprekers. Spies&Spreken helpt mensen beter en vooral makkelijker te leren spreken. Wij coachen mensen die van hun spreekangst af willen komen. En wij geven trainingen, masterclasses en workshops in spreken en presenteren. Daarbij werken we vanuit 3 basis regels, die jou zeker zullen helpen bij het overwinnen van je spreekangst.

Spreken voor publiek, 3 basis regels

Basisregel 1: Bereid je goed voor

• Wat ga je zeggen? Kan het met of zonder PowerPoint?
• Wat is de structuur van je verhaal? Zet de structuur eerst goed met pen op papier. Ga niet meteen achter je computer zitten, maar werk eerst op papier je verhaal uit.
• Wie is je publiek? Welke taal kan je spreken?
• Kennen de mensen in de zaal elkaar?
• Kennen de mensen in de zaal jou?
• Waar zit je in het programma? Wie spreekt voor en na jou?
• Waar ga je staan als je gaat spreken?
• Wil je dat iedereen je goed kan zien, kies dan voor een U-opstelling. Wil je liever alle mensen wat dichterbij, regel dat dan gewoon. Vraag erom.
• Leidt die blauwe lamp je heel erg af, of die dame met de zwarte bril? Ga dan ergens anders staan.
• Welke kleding en schoenen trek je aan? Waar voel jij je fijn in?
• Werk je verhaal uit op kaartjes (schrijf puntsgewijs op wat je gaat zeggen).
• Maak gebruik van signaal woorden: wie, wat, hoe, wanneer, waarom, etc.
• OEFEN! niet voor de spiegel.. maar hard op.. lopend in je kamer.. neem het op op je telefoon. Proef zinnen. Kijk hoe lang het duurt. Schrap dingen die toch niet lekker lopen of raar klinken.. niet grappig zijn.

Basisregel 2: Spreek in contact

• Kijk echt in de ogen van je luisteraars.
• Kijk en zwijg. Wees eerst even stil voor je begint te spreken.
• Observeer je publiek, maak echt contact, kijk er niet over heen!
• Laat je inspireren door non verbale signalen van je publiek.
• Kijk naar de ja knikkers en de nee schudders.
• Kijk wat de mimiek van de mensen met jou doet.
• Beleef plezier aan die momenten van contact, wees niet bang.
• Stop met negatieve gedachten.
• Blijf ook in contact met jezelf, je ademhaling, je lijf.
• Stem je spraak en je taal goed af, daarvoor moet je contact hebben met je gehoor.
• Stem goed af waar je gaat staan of zitten. Is staan overdreven? Ga dan op de rand van de tafel zitten, of schuif er een stoel bij.
• Richt je eigen neus naar je luisteraars (level je neus op die van anderen). Kijk dus niet te hoog de zaal in, dat kan arrogant overkomen, maak echt contact!

Basisregel 3: Spreek niet teveel!

• Spreek KOBO: kort en bondig.
• Durf stil te zijn. Je hoeft geen vloeiende stroom woorden over het publiek uit te strooien. Je mag stoppen, wachten, kijken, stil zijn. Graag zelfs, publiek heeft luistertijd nodig. Laat hen naar je kijken en horen wat je te zeggen hebt.
• Neem de tijd om na te denken over een antwoord, of je volgende onderwerp.
• Zet duidelijk punten.
• Zet strepen onder je verhaal, neem adempauzes en denkpauzes. Vul deze niet op met denkgeluiden: als het ware, in principe, dus, zeg maar, wat ik zeggen wou, hoe zal ik het zeggen, uh, dan heb ik zo iets van, eigenlijk, weet je wel.
• In de stiltes gun je jezelf rust en overzicht. Je denkt na. Je kijkt op je kaartje(s), om te zien waar je bent gebleven in je verhaal.Of kijk de zaal in, naar je luisteraars..
• Ontdek je dat je een zijweggetje hebt genomen? En wil je liever terug naar de hoofdweg? Doe dat dan. Misschien kun je het benoemen: ik ben aan het uitweiden. Ik ga even terug naar waar ik begonnen was.

Lees verder in ons nieuwere blog over spreekangst.

Succes… Ik wens je veel spreekplezier! Wil je liever niet alléén aan de slag? Wil je dat wij je helpen en samen met jou je spreekangst aanpakken? Neem dan contact met ons op. Spies&Spreken helpt je graag!